Uitvaart papa

Na papa's overlijden is het vrijwel direct schakelen naar het regelen van de uitvaart. Nog diezelfde avond/nacht bel ik met Dela en wordt het één en ander in gang gezet. 

De volgende middag zitten we, mama, Alex, Alex en ik, samen met de uitvaartbegeleider om tafel.

Deze afspraak duurt mama al snel te lang en uiteindelijk wordt besloten dat ik het alleen verder ga regelen, telefonisch en over beeldbellen, vanaf de opvolgende dag. 

De afbeelding voor de kaart vinden is nog best een uitdaging. Uiteindelijk hakt Tharanika de knoop voor me door: deze afbeelding moet het worden. Deze hebben we zelf gevonden en aangeleverd aan de uitvaartondernemer.

Bloemen? Nou doet u maar het meest kleurrijke bloemstuk dat ze er van kunnen maken. Waarom? Omdat hij van kleur hield in mensen, culturen, muziek en in eten. Daarom.

Vervolgens moest het draaiboek gemaakt worden. Gelukkig heeft papa wel wat dingen aangegeven wat betreft muziek. Letterlijk zaterdag begin van de middag nog, vlak voor zijn eerste dosis slaapmiddel.  Alex, mijn broer Alex dus, weet welke titels het moeten zijn. 

Of ik er foto's bij wil?

Ja. Ja natuurlijk wel. Was hij niet van de foto's? Ben ik niet van de foto's? Dus eigenlijk moet dat gewoon. Dat is nog weer even een uitzoek klusje en daarna handmatig alles uploaden. Ik ben niet super streng maar probeer toch een soort orde in de foto chaos te brengen. Dan de sprekers. 

Ik wil wel wat vertellen, maar ik wil niet spreken. Louise wil dat wel voor me doen dan. Tharanika wil ook iets zeggen. En Astrid vraagt of ze ook iets mag zeggen, want ook zij is bij ons thuis groot geworden. 

Daarna vraagt de uitvaart ondernemer me naar het voorwoord. Sjonge. Nou ja eh...

Ze vraagt me de eerste drie woorden die in me opkomen als ik aan mijn vader denk. Daar kan ze dan wel wat mee. Daaruit ontstaat bij mij een idee en ik leg deze vraag overal en aan iedereen voor. 

Humor - Geschiedenis - Intelligent - toegewijd - Humoristisch - Verdieping - Zijn gevoel voor humor - Lezen - Lief - Favoriete voorleesbroer - Geestig - Grappig - ontzettend lief - Immaterieel - Gevat - Bewust - een lieverd - Spiritueel - Flamenco gitaar speler - Classicus - Goede AZ voetballer - Onpraktisch - Gezellig - Wijs - Levensgenieter - Boekenworm - Grinniken - Observerend - Den Helder - Stille genieter - Scherpe grappenmaker - Talentvolle slimmerik - Talen - Spaans - Rusland - Rode wijn - Grieks eten - Biertje - Slim - Babbelen - Scherpe geest - Zelf discipline - Studeren - Oefenen - Muziek - Zuid Amerika - Duitsland - Samen koffie drinken - Vakantie in Italië - Lekker eten - Bedachtzaam - Zachte stem - Altijd vriendelijk - Authentiek

 

Dit zijn een (groot) deel van de woorden die ik terug kreeg en een aantal zoals humor en lief kwamen meer terug dan hierboven opgeschreven. Het is heel bijzonder hoe zoveel mensen zo'n duidelijk beeld hadden bij en van mijn vader. Ik heb deze hele lijst doorgegeven aan de uitvaart begeleider. 

Dan is het de dag van de uitvaart. 

Terwijl iedereen de aula binnenloopt en plaats neemt klinkt de volgende muziek door de speakers:

De uitvaart begeleider doet het voorwoord, noemt een aantal van de woorden waarmee mijn vader omschreven is door familie en vrienden en verteld dat we naar twee Georgische nummers gaan luisteren. Eerst een oud Georgisch lied: Suliko (klik hier voor het YouTube linkje) Gevolgd door het stuk გუდამაყრელი, (klik hier voor het YouTube linkje)

Hieronder een filmpje met de foto's hoe deze nummers afgespeeld en vertoond werden tijdens de uitvaart.

Na deze twee muziekstukken leest Louise de brief voor die ik aan mijn vader heb geschreven. 

Hey pap,

 

Wat een gekkigheid zo he.

Hier zijn we dan.

Toen we anderhalve week geleden spraken over dit moment toen vertelde ik dat (aanhalingstekens gebaar) ‘ze zeggen’ dat iedereen zijn of haar eigen uitvaart bijwoont en of je daar nu in gelooft of niet, het ieder geval de moeite is om je eigen muziekkeuzes te maken. Dan luister je tenminste mee naar iets dat je mooi vindt.

Waar het je eerst niet uitmaakte wat we zouden draaien was je genoeg geamuseerd door mijn argument dat je inderdaad wat keuzes hebt benoemd. Vandaar de muziek die iedereen vandaag hier te horen krijgt.

Met datzelfde argument in mijn achterhoofd schrijf ik je dit bericht.

In eerste instantie was ik bezig met een opsomming van je leven. Ik was al 4 kantjes op weg, maar ja, wat kan ik jou over je leven vertellen dat je zelf niet veel beter weet?

Daarom heb ik dat verslag ter zijde geschoven en ben ik opnieuw begonnen, deze keer in de vorm van een brief aan jou.

Er zijn een paar core memories die ik heb, die ik nu met je wil delen; zoals de keren dat ik bij je achter op de fiets zat en we fietsten over de dijk en door de duinen in Den Helder. Het eindeloos oefenen op je gitaar, je platenspeler en lp-collectie en je eindeloze stroom cassettebandjes.

Hoe ontspannen je altijd was in gezelschap van Zuid Amerikaanse vrienden, hoeveel je hield van onze hond Max. Hoe jij en je broers en zus samen een dusdanige bijna tastbare chemie hadden dat er altijd magie ontstond als jullie samen waren. Iets wat me nog steeds enorm tot de verbeelding spreekt, zo sterk was dat altijd.

En hoe je ogen eigenlijk altijd oplichtte als je me zag.

Dat zijn slechts een handjevol van de dingen die ik meeneem. Maar er is ook iets dat ik jou mee wil geven, op je reis.

Voor het geval je het je mocht afvragen: je hebt een impact gehad en je stempel gedrukt op mijn leven en de persoon die ik ben geworden en ongetwijfeld ook op de persoon die ik nog ga worden naarmate de tijd verstrijkt.

Mijn liefde voor verhalen vertellen en geschiedenis is begonnen met jou.

Je gevoel voor humor heb je doorgegeven, daar bestaat geen twijfel over.

Dat stukje zelfovertuiging? Ja, dat heb ik ook. Ik heb het Pielage arrogantie gedoopt.

Je inzet voor vluchtelingenwerk in de tijd die we in Den Helder woonden, daar heb je verschillende levens mee aangeraakt, dat weet ik heel zeker, maar niet in de laatste plaats de mijne. Hierdoor ben ik groot geworden met de meest uiteenlopende, soms schrijnende, vaak bijzondere en mooie verhalen over de veerkracht van mensen en kinderen en hiermee ben je absoluut medeverantwoordelijk voor de vorm dat mijn leven vandaag de dag heeft. Door de jaren heen heb je veel politiek vluchtelingen bijgestaan en tot mijn eigen laatste adem zal ik daar trots op zijn.

Je bereidheid mensen te helpen, maar ook de vele kleurrijke mensen die voor jou bij ons thuis over de vloer kwamen hebben beïnvloed hoe ik in het leven sta.

Je liefde voor Zuid-Amerika bleek ook besmettelijk en onze reis in 2012 naar Colombia 🇨🇴 is een hoogtepunt in mijn leven.

Net als mijn vader doe ik alles op mijn eigen manier. Anders dan jou maar desalniettemin: op mijn eigen manier. En daar ben ik, volgens mijn echtgenoot, ook niet vanaf te brengen. Net als jij.

Lieve papa,

Toen je in februari door een hersenbloeding getroffen werd stopte het leven zoals je dat de laatste 10 jaar kende.

Maar het heeft jou en mij denk ik ook wel iets gebracht.

Deze laatste maanden, vol humor en opgehaalde herinneringen, mooie gesprekken en jou kunnen bijstaan in deze fase van jou leven hebben onze band heel innig en diep gemaakt.

We hebben niet sinds ik op mijn 18e het huis uit ben gegaan zo op dezelfde golflengte gezeten als de afgelopen maanden, hoewel we altijd al aan één blik en een woord genoeg hadden.

Je vroeg me de zaterdag voor je overlijden of ik het begreep.

En ik zei dat ik achter je stond.

Dat bedoelde je niet.

Je wilde weten of ik het echt begreep. De keuze die je maakte. En achteraf besef ik dat je me ook vroeg of ik er begrip voor had, dat je niet langer voor mij, of Alex of mama kon blijven.

Ik wil je meegeven dat ik je begrijp. Ik vind je dapper, ik ben trots op je en ik houd van je.

Pielage is zoals Pielage doet.

We zijn uit hetzelfde hout gesneden. Je was hier en dat zullen we nog lang weten.

 

Liefs van Mirjam

Als Louise klaar is met de brief volgen er twee Griekse muziekstukken.

Klik hier voor muziekstuk 1

Klik hier voor muziekstuk 2

Hierna neemt Tharanika het woord namens alle kleinkinderen. 

Opa

 

Hallo allemaal,

Mijn naam is Tharanika en voor mij was Kees mijn Opa.

Ik wil jullie vertellen over hoe Opa mijn Opa werd.

 

Als ik twee jaar ben dan ga ik samen met mijn zus Mesika van de ene op de andere dag bij Mirjam en Alex wonen.

Ik kende Alex en Mirjam nog niet en ook Louise en Mariëlla bekeek ik met argwaan. 

Alles was nieuw en eng en ik miste mijn papa en mama en oudere zus.

De volgende morgen kwamen Oma en Opa kennismaken met ons.

Ze kwamen binnenlopen en hoewel ik hen nog nooit eerder had ontmoet herkende ik in hen een oma en opa. Ik riep: OMA! OPA! En ik voelde me voor het eerst veilig sinds ik naar Heerhugowaard was gebracht. Ik kroop direct bij hen op schoot. 

 

Door de jaren heen gingen we vaak op Zondag eten bij Opa en Oma en hij kwam altijd naar elke verjaardag. Opa had heel veel boeken en al die boeken staan vol met verhalen en informatie waar ik altijd heel benieuwd naar was en dan vertelde hij mij daar over. 

Over Griekse goden en de Latijnse taal. Over astrologie en geschiedenis. 

Over zijn liefde voor talen en zijn hekel aan wiskunde. Die hekel aan wiskunde, die deel ik inmiddels.

Toen ik naar de middelbare school ging koos ik voor Latijn en Grieks door Opa’s verhalen en net als Opa vind ik het fijn om zo nu en dan met mijn gedachten alleen te zijn.

Wij begrepen elkaar altijd wel.

 

Opa en Louise lijken ook veel op elkaar. Opa kon zich helemaal storten in zijn muziek, het leren van een nieuwe taal of een boek. Louise stop alles wat zij heeft en is in muziek en dans.

Net als opa hebben Louise en ik allebei een platenspeler want hij zei altijd dat een LP toch het mooiste klonk…

 

Altijd als we hem zagen dan vroeg hij altijd naar onze levens met oprechte interesse. Hij wilde weten van Mesika wat haar blij maakt en hoe ze later dan die miljoenen gaat vergaren die ze van plan is te verkrijgen en luisterde altijd met een glimlach naar Mariëlla’s verhalen over snoep, bouwkunde en nog meer snoep. 

 

 

Toen Jules geboren werd maakte hij zich wel even zorgen: een jongen in een huis vol vrouwen… Komt dat wel goed, kan hij wel genoeg een echte jongen zijn?

En dan vertelde hij over alle kwajongen avonturen die hij vroeger beleefde en over voetballen met vriendjes in de buurt in Alkmaar toen hij jong was.

Opa zat altijd als wij hem zagen vol mooie verhalen en zijn humor was geniaal. 

 

Lieve Opa,

Maak je maar geen zorgen meer; Wij zullen ervoor zorgen dat Jules zat mooie avonturen zal beleven waar je van kun meegenieten daarboven.

 

Namens al je kleinkinderen wensen ik jou een welverdiende vredige rust.

Ik vond het een eer om jou Opa te mogen noemen.

Chant cosaque - Вспомним, братцы, это время - Een Kozak muziekstuk

Klik hier voor het YouTube linkje

Wil er nog iemand iets zeggen... ? Werd het toch nog even spannend toen mijn moeder opeens opstond. 

Na afloop van het laatste muziekstuk worden we verwezen naar de koffiekamer.

Dit doen we op hetzelfde nummer waarmee de plechtigheid begon. 

En na een uur daar werden we toch wel geacht het pand te gaan verlaten al vloeiden de gesprekken nog rijkelijk.

Een groep van 32 mensen ging uiteindelijk mee naar de lokale Griek van Heerhugowaard waar we het leven van mijn vader gevierd hebben.

Een waardig afscheid op een manier die bij hem past. 

Reactie schrijven

Commentaren: 1
  • #1

    Greet ten Brinke Cusell (donderdag, 22 juni 2023 13:05)

    Het was een afscheid, helemaal die bijna vader pasten. En ben blij dat ik er bij was.
    En nogmaals heel veel respect hoe , en voor wat je allemaal gedaan heb.
    Lieve Mirjam en Alex en natuurlijk de kinderen.
    Ook wens ik jullie de komende tijd veel sterkte.
    Om het laatste gedeelte afgeronde.
    Weet dat er van jullie gehouden word.
    Hopelijk tot snel